Với sự sụp đổ của UST và LUNA, rất nhiều người hoài nghi vào các stablecoin thuật toán mới với cam kết lãi suất cao, gần đây nhất là USDD của TRON. Trong bài viết hôm nay, anh em hãy cùng mình nghiên cứu lại mô hình hoạt động của USDD và đánh giá về tính hiệu quả, khả năng phát triển của stablecoin này trong tương lai nhé.
Lưu ý: Bài viết có thể hiện quan điểm và nhận định cá nhân của tác giả. Không nên được xem làm lời khuyên đầu tư.
Tổng quan về USDD
USDD (Decentralized USD) là stablecoin thuật toán được phát hành bởi TRON (TRX) với tuyên bố trở thành stablecoin 3.0. Thực hiện ý tưởng này, TRON đã ra mắt USDD chính thức vào ngày 05/05/2022, chỉ vài ngày trước khi LUNA-UST “bốc hơi”.
Cơ chế hoạt động
Mô hình hoạt động của USDD hoàn toàn tương tự UST. USDD sẽ được neo giá trị vào đồng đô la Mỹ (USD), với 1 USDD sẽ tương ứng với 1 USD. Trước mắt, giá trị của USDD sẽ được bảo chứng bằng token TRX của TRON, tương tự như cách LUNA đã được dùng để bảo chứng cho UST.
Để có USDD, người dùng cần khóa TRX của mình để nhận một lượng USDD có giá trị tương ứng. Trong trường hợp muốn nhận lại TRX, người dùng chỉ cần thực hiện thao tác ngược với trên, đó là trả USDD về hợp đồng của USDD và được giao dịch gửi trả USDD. Đây giống hoàn toàn với mô hình mint-burn của UST và LUNA.
Ví dụ: Anh em có thể sử dụng $1 giá trị TRX để mint ra $1 USDD, ngược lại, sử dụng $1 USDD để redeem và nhận về $1 giá trị TRX (lưu ý là $1 giá trị TRX chứ không phải là 1 token TRX nhé).
Như vậy, cơ chế cân bằng giá của USDD sẽ chủ yếu dựa trên cung/cầu, cụ thể:
– Trường hợp 1: Khi USDD < $1, ví dụ là $0.98, khi đó thị trường sẽ tạo ra cơ hội kinh doanh chênh lệch giá, cho phép người dùng mua USDD giá rẻ ($0.98) để mint nhận về $1 giá trị TRX, tức kiếm được lợi nhuận 2%. Điều này sẽ làm giảm nguồn cung USDD và tăng nguồn cung TRX. Việc mua USDD + giảm nguồn cung USDD đẩy giá về lại giá peg.
– Trường hợp 2: Khi USDD > $1, ví dụ là $1.02, khi đó người dùng có thể sử dụng $1 giá trị TRX mint ra $1 USDD và bán với giá $1.02 trên thị trường, kiếm được lợi nhuận. Điều này khiến cho nguồn cung USDD tăng lên, nguồn cung TRX giảm xuống. Việc bán USDD + tăng nguồn cung làm giá USDD về lại giá peg.
Tài sản bảo chứng
Về tài sản thế chấp, theo thông báo của quỹ bảo chứng TRON DAO Reserve, USDD sẽ được bảo đảm bằng một rổ tài sản crypto hỗn hợp gồm các stablecoin như USDT và các loại tài sản crypto khác gồm BTC và TRX. Theo TRON, Collateral Ratio (tỉ lệ tài sản thế chấp) của USDD sẽ luôn được đảm bảo trên 130%.
Đến đây, anh em nào chưa rõ thì cần phân biệt:
TRX và USDD có mối quan hệ với nhau dựa trên cơ chế mint/redeem tạo stablecoin. Tuy nhiên, USDD là một stablecoin có tài sản đảm bảo không chỉ dựa trên TRX mà còn dựa trên BTC và USDT.
APY 30%
USDD chủ yếu được sử dụng để nhận APY 30%, nhưng tương tự như mức APY 20% của LUNA-UST, con số này lấy từ đâu ra thì thực sự chưa có lời giải thích rõ ràng.
Tình hình hoạt động của USDD
Số liệu tài sản
Để phân tích tình hình hoạt động của USDD, chúng ta có thể sử dụng số liệu tại https://tdr.org/#/ – website on-chain về USDD.
Như anh em có thể thấy, hiện tổng nguồn cung của USDD là 2 tỷ USDD song mới chỉ được lưu hành 703 triệu USDD, tương đương với tổng số TRX được burn là 8.7 tỷ TRX (giá trị 703 triệu USD).
Về tài sản đảm bảo, hiện quỹ bảo chứng đang có 14,040.6 BTC, 140 triệu USDT và 1.9 tỷ TRX, với giá trị tương đương 716 triệu USD.
Về tỷ lệ bảo chứng
Chúng ta sẽ quay trở lại một vài phép toán đơn giản:
Đầu tiên, Collateral Ratio (tỉ lệ tài sản thế chấp – viết tắt là CR) sẽ được tính theo công thức:
CR = Tổng tài sản thế chấp / Tổng USDD đã được phát hành
Nếu theo công thức trên, CR = $716M / $703M = 101.8%
Chúng ta giả định cách tính này là cách tính (1).
Vậy tại sao số liệu trên website lại hiển thị là 201.93%?
Mình đã thử lại, nếu như chúng ta tính thêm tổng TRX đã bị đốt để nhận về USDD, số liệu sẽ có chút thay đổi:
CR = (Tổng tài sản thế chấp + Tổng giá trị TRX đã burnt) / Tổng USDD phát hành
Khi đó CR hiện tại = ($703M + $716M) / $703M = 201.08% ~ 201.93%
Như vậy, CR trên TRON đã áp dụng cách tính (2). Vậy liệu nó có phù hợp?
Hãy cùng nhau phân tích một chút: bản chất của tài sản đảm bảo là lượng tài sản được dùng để giữ cho giá USDD không bị trượt khỏi giá peg. Việc TRON xem số lượng TRX bị đốt là tài sản đảm bảo sẽ không phù hợp, vì bản chất TRX là một tài sản bị biến động.
Trong điều kiện bình thường, việc USDD bị mất peg nhẹ < $1 => người dùng mua USDD redeem về TRX chốt lời sẽ không gặp phải nhiều vấn đề. Tuy nhiên, khi USDD lật peg nghiêm trọng, lực xả TRX thời điểm đó sẽ rất lớn => lượng TRX đảm bảo sẽ bị sụt giảm nghiêm trọng => Không đủ TRX để đảm bảo cho người dùng đốt USDD redeem => panic.
Đó là chưa kể, hiện trong TRON DAO Reserve, ngoài USDT và BTC thì vẫn có một lượng lớn TRX khác. Điều này là không an toàn.
Theo quan điểm cá nhân mình, TRON DAO Reserve nên phải loại bỏ đi số lượng TRX đã được đốt, tức tính theo cách (1) thì mới chính xác. Như vậy, CR thực tế của TRON lúc này chỉ khoảng 102.8%. Nếu như chúng ta tiếp tục loại bỏ đi số lượng TRX sẵn có trong Reserves, CR lúc này < 100%, có nghĩa là USDD không được bảo đảm hoàn toàn.
Động thái mới đây của TRON DAO Reserve
Tương tự như Luna Foundation Guard trước đây, TRON DAO Reserve đang tiếp tục đưa tiền lên sàn để mua thêm BTC, nhằm tăng tài sản dự trữ cho USDD.
Động thái này hoàn toàn giống như cách mà Luna Foundation Guard thực hiện trước khi UST sụp đổ. Điều này có nghĩa rằng việc mua BTC làm tài sản đảm bảo không phải là phương pháp để giải quyết gốc rễ vấn đề. Đó là chưa kể đến việc quỹ đã dùng USDT, một stablecoin với giá trị được đánh giá là ổn định, để chuyển sang những tài sản có mức bất ổn cao hơn như BTC và nhất là TRX.
Việc TRON DAO Reserve mua thêm BTC sẽ không chứng minh được tương lai USDD có được đảm bảo hoàn toàn và có thể bị mất peg hay không, đối với cá nhân mình, đây chỉ là động thái mang tính củng cố niềm tin với người dùng.
Tạm kết
Khi đa số người dùng chỉ mint USDD để nhận 30% APY, thì việc stablecoin này tiếp tục mở rộng, từ đó chiếm lĩnh thị trường và được dùng như một stablecoin bình thường (tức là thanh toán, lưu giữ giá trị, trao đổi…) còn rất khó để trở thành hiện thức trong tương lai gần. Nếu người dùng chỉ đến vì APY, khi USDD gặp sự cố hoặc APY giảm, nó sẽ có thể trở thành một UST thứ 2. Hiện tại, tổng cung của USDD chưa thực sự lớn, cho nên mình nghĩ việc suy nghĩ đến sự sụp đổ có thể còn khá sớm, nhưng không phải là sẽ không xảy ra. Vì vậy, anh em cần cân nhắc kĩ rủi ro khi đầu tư vào TRX hoặc USDD trong thời gian này.
Ý kiến của anh em thế nào? Để lại bình luận để cùng thảo luận nhé!
Xem thêm các bài viết khác của tác giả Poseidon:
- Nâng cấp The Merge và tác động tới Ethereum
- Tìm hiểu về Lens Protocol – Mạng xã hội phi tập trung được xây dựng trên Polygon
- Những điều quan trọng cần biết về Optimism Collective
Nguồn: Coin68
