Tiếp nổi ngày xét xử thứ 3, cựu Giám đốc Công nghệ của FTX là ông Gary Wang một lần nữa lên làm chứng chống lại Sam Bankman-Fried và trả lời các câu hỏi của cả bên công tố viên lẫn luật sư bào chữa.
Cựu CTO FTX Gary Wang làm chứng trong phiên tòa xét xử Sam Bankman-Fried. Ảnh: Jane Rosenberg/Reuters
Bài viết được thực hiện dựa trên tóm lược phiên tòa từ tài khoản Inner City Press trên X (Twitter) và các nguồn tin từ Bloomberg, CoinTelegraph, Blockworks, The Block, CoinDesk.
Như đã được Coincuatui đưa tin, Gary Wang là một cựu Giám đốc Công nghệ của FTX, và là trong 3 quản lý cấp cao và thân tín của Sam Bankman-Fried mà đã ra đầu thú chính quyền Mỹ. Hai người còn lại là cựu CEO Alameda Research Caroline Ellison và cựu Giám đốc Kỹ thuật Nishad Singh, những cái tên mà dự kiến cũng sẽ ra làm chứng chống lại Sam Bankman-Fried.
Mở đầu phiên chất vấn Gary Wang kéo dài hơn 4 tiếng đồng hồ, công tố viên của Bộ Tư pháp Mỹ đã đặt câu hỏi cho ông Wang về những dòng mã trong FTX để giúp chỉ riêng mình Alameda Research có những “quyền lợi đặc biệt” như được ưu tiên xử lý lệnh, duy trì tài khoản có số dư âm và vay tiền của những người dùng khác.
Những quyền lợi này được Sam Bankman-Fried và thân tín giữ bí mật, không tiết lộ cho bất kỳ ai khác.
AUSA: What was Alameda's account?
— Inner City Press (@innercitypress) October 6, 2023
Gary Wang: [email protected].
AUSA: What were its special privileges?
Gary Wang: It has "allow negative," to trade more than it had in its account. They had a large line of credit. And *it could trade faster than others*
Theo đó, tài khoản của Alameda Research đã được thiết lập chế độ “allow negative”, cho phép tiếp tục giao dịch kể cả khi số dư có bị âm.
Mã lệnh của FTX, cho thấy tài khoản của Alameda Research được thiết lập "allow negative". Nguồn: tier10k trên Twitter
Gary Wang thừa nhận chính bản thân lập trình “allow negative” vào năm 2019 theo yêu cầu của Sam Bankman-Fried và Nishad Singh - tức kể từ khi FTX ra đời.
Ông tuyên bố: “Sam nói với tôi là làm sao đảm bảo rằng tài khoản của Alameda trên FTX sẽ không bao giờ bị thanh lý.”
Ban đầu, chức năng ấy được Alameda Research sử dụng để “làm giá” cho token FTT của sàn, nhưng sau đó bị Alameda lạm dụng để giao dịch ngay cả khi tài khoản bị âm tiền.
Về việc Alameda được ưu tiên xử lý lệnh, điều đáng nói là chuyện website giao dịch của FTX "bị lag" đã được nhiều người dùng phản ánh trong quá khứ, nhưng lại bị cựu CEO Sam Bankman-Fried bác bỏ, cho rằng lỗi đến từ trình duyệt máy tính của người dùng. Tuy nhiên, sự thật được phanh phui ra là FTX cố tình làm chậm giao dịch của khách hàng để Alameda có lợi thế hơn.
That ain't it Sam.
— Hsaka (@HsakaTrades) July 31, 2022
Initially I got psyoped into thinking the same, so I then upgraded my entire hardware, internet, etc.
The setup is a tank. This is an FTX specific issue.
It's not some anecdotal thing, just go through the replies to your tweet to begin with.
Alameda Research còn lợi dụng quyền được rút tiền của người dùng FTX để rút 8 tỷ USD tài sản của khách hàng ra bên ngoài mà không thông báo cho họ.
AUSA: Were those disclosed?
— Inner City Press (@innercitypress) October 6, 2023
Gary Wang: No.
AUSA: What did Alameda do with it?
Gary Wang: It withdrew more than it had in its account - like, $8 billion, in fiat and crypto.
AUSA: Where did the money come from?
Gary Wang: From FTX customers.
Vào cuối năm 2019, Sam Bankman-Fried bắt đầu cho phép Alameda vay tiền từ FTX để tham gia market maker trên sàn, với điều kiện số tiền vay không vượt qua doanh thu của FTX. Tuy nhiên, đến đầu năm 2020, Alameda Research đã vay đến 200 triệu USD tiền từ FTX, cao hơn doanh thu của sàn khi ấy là 150 triệu USD.
AUSA: What was FTX's revenue then?
— Inner City Press (@innercitypress) October 6, 2023
Gary Wang: Around $150 million.
AUSA: And how much was Alameda negative?
Gary Wang: $200 million or more.
AUSA: Who created FTT?
Gary Wang: Sam and I. Alameda owned most of it
Khác với những người dùng bình thường khi chỉ có thể vay vài triệu USD từ FTX cho các vị thế giao dịch, Alameda Research theo lời Gary Wang được phép vay đến 65 tỷ USD từ FTX, tất cả đều là tiền của người dùng sàn.
Khi nhận ra vấn đề, Gary Wang tuyên bố đã nhiều lần gặp Sam Bankman-Fried để bày tỏ sự lo ngại của mình, nhưng đều bị vị CEO thuyết phục là không sao cả. "Tôi tin vào quyết định của anh ta", ông Wang nói. Khi được công tố viên hỏi là khi ấy bản thân có tự đi đến kết luận là FTX đã vay tiền của khách hàng, ông Wang trả lời:
"Không... Bởi tài sản trên sàn là thuộc về khách hàng và họ không cho chúng tôi quyền sử dụng chúng cho những mục đích khác."
Điều đáng nói là trước cộng đồng, truyền thông và nhà đầu tư, Sam Bankman-Fried luôn miệng khẳng định Alameda Research chỉ là một khách hàng bình thường trên FTX và không đụng đến tài sản người dùng trên sàn. Bên công tố viên đã dẫn lại một bài đăng Twitter của Sam Bankman-Fried vào ngày 31/07/2019 để minh họa cho lập luận kia. Ông Gary Wang thừa nhận cũng chính vào ngày hôm đó, FTX bắt đầu trao cho Alameda Research quyền "allow negative".
Alameda is a liquidity provider on FTX but their account is just like everyone else's. Alameda's incentive is just for FTX to do as well as possible; by far the dominant factor is helping to make the trading experience as good as possible.
— SBF (@SBF_FTX) July 31, 2019
Gary Wang cũng khai rằng Backstop Fund - quỹ bảo hiểm được FTX tuyên bố lập nên để bảo vệ người dùng - cũng chỉ là “bức bình phong” và không có tiền trong đó. Con số mà FTX hiển thị trên website quỹ bảo hiểm là do sàn tự đặt nên thông qua hàm code "random".
Please see below the exhibit, with the code showing the random number field in the formula to calculate the FTX insurance fund figure to publish https://t.co/jbKqMQxT8B pic.twitter.com/5c9yS0sXq4
— BitMEX Research (@BitMEXResearch) October 7, 2023
Ông Gary Wang nói cơ chế thanh lý lệnh tự động trên FTX không phải lúc nào cũng hoạt động hiệu quả, có ngày FTX đã phải hứng chịu khoản lỗ vì thanh lý lệnh cao hơn lượng phí giao dịch tạo ra. Vì không có quỹ bảo hiểm, có lần Sam Bankman-Fried đã yêu cầu Alameda Research phải gánh lỗ hàng trăm triệu USD thay mặt FTX để giữ cho sổ sách của sàn “đẹp”.
Sau khi Gary Wang thông báo cho Sam Bankman-Fried và các quản lý khác về lỗi lập trình khiến tài khoản nợ của Alameda Research trên FTX cao hơn thực tế so với số tiền fiat mà Alameda nhận được thay cho người dùng FTX - theo như lời khai của nhân chức Adam Yedidia vào ngày 3 - vị CEO đã triệu tập những thân tín cho một cuộc họp tại trụ sở Bahamas vào giữa năm 2022. Sau cuộc họp, Sam Bankman-Fried quyết định Alameda bắt đầu trả tiền lại cho các chủ nợ mà quỹ đã vay tiền như Genesis, sử dụng tài sản của khách hàng, nhằm đáp ứng yêu cầu của chủ nợ giữa lúc "cuộc khủng hoảng thanh khoản" đang lan rộng trên thị trường tiền mã hóa theo sau cú sập LUNA-UST vào tháng 05/2022.
Ông Wang còn tiết lộ Sam Bankman-Fried đã cân nhắc đóng cửa Alameda Research và chuyển sang sử dụng một quỹ khác có tên Modulo Capital, song điều đó đã không thành hiện thực bởi vị CEO nhận ra không có cách nào để Alameda có thể trả lại 14 tỷ USD tiền đã vay từ đối tác kinh doanh và khách hàng của FTX tính ở lúc đó.
Đến khi FTX bắt đầu bị người dùng ồ ạt rút tiền vào đầu tháng 11/2022, Sam Bankman-Fried đã yêu cầu Gary Wang tính toán thử xem Alameda Research phải nạp bao nhiêu tài sản lên sàn để đáp ứng nhu cầu rút tiền. Ông Gary Wang cho biết số dư tài sản người dùng FTX khi ấy khớp với lượng tiền có trong ví nóng của sàn, nhưng khi bị vị CEO hỏi là đã gộp chung với tài khoản của "anh bạn Hàn Quốc" chưa, Gary Wang mới phát hiện sàn thâm hụt 8 tỷ USD. Tài khoản của "anh bạn Hàn Quốc" trước đó đã được bộ sậu FTX tạo ra dưới bằng email "[email protected]" để che đậy khoảng chênh lệch 8 tỷ USD giữa số tiền fiat khách hàng nạp vào FTX thông qua tài khoản ngân hàng của Alameda, so với tài khoản nợ mà FTX ghi nhận cho Alameda trên sàn - hậu quả của một lỗi tính toán như đã được nhân chứng Adam Yedidia trình bày trong ngày xét xử thứ 3.
Sau khi FTX tuyên bố phá sản vào ngày 11/11/2022, Sam Bankman-Fried đã chỉ đạo Gary Wang chuyển một phần tài sản còn lại trên sàn cho giới chức Bahamas vì cho rằng nơi đây "thân thiện về mặt pháp lý hơn so với Mỹ". Gary Wang rời Bahamas vào ngày 16/11 và bắt đầu hợp tác với chính quyền Mỹ vào ngay ngày hôm sau.
Gary Wang nói trước tòa rằng ông không hy vọng sẽ được giảm án dù đã đầu thú và hợp tác điều tra, nhưng mong sẽ nhận được khoan hồng để tránh phải ngồi tù. Cựu CTO của FTX đang đối mặt với mức án lên đến 50 năm cho các tội danh của mình.
Đến lượt luật sư biện hộ cho Sam Bankman-Fried lên chất vấn cựu CTO Gary Wang. Trả lời các câu hỏi của luật sư biện hộ, ông Gary Wang thừa nhận ở thời điểm FTX mới thành lập, Alameda Research có chức năng làm đơn vị tạo lập thanh khoản (market maker) trên sàn và từng có lúc làm market maker duy nhất trên FTX, cung cấp thanh khoản cho các cặp stablecoin. Đây cũng là lý do tính năng “allow negative” được tạo ra cho Alameda để giúp hoạt động market maker trở nên dễ dàng hơn.
Khi được hỏi về lý do Alameda có tài khoản không bị thanh lý, ông Wang trả lời ngoài mục đích market maker, việc không thanh lý tài sản của Alameda còn giúp tránh các vị thế lớn của quỹ bị bán ra thị trường, ngăn chặn nguy cơ rớt giá của một số đồng coin.
Alameda Research cũng chưa bao giờ gặp vấn đề khi rút tiền khỏi FTX, ngoại trừ một số trường hợp giao dịch mất vài giờ đồng hồ để xử lý.
Ông Gary Wang rời tòa án sau phiên xét xử ngày 06/10. Ảnh: Bloomberg
Đến đây, thẩm phán chủ tọa là ông Lewis Kaplan tuyên bố bãi tòa. Phiên xét xử Sam Bankman-Fried và tra hỏi Gary Wang tiếp theo sẽ bắt đầu vào thứ Ba tuần sau, ngày 10/10/2023. Sau ông Gary Wang, các công tố viên của Bộ Tư pháp Mỹ dự định sẽ gọi cựu CEO Alameda Research Caroline Ellison lên làm nhân chứng.
Coincuatui tổng hợp
Nguồn: Coin68